Понедельник, 06.05.2024, 22:32
Главная Регистрация RSS
Приветствую Вас, Гость
Погода
Погода республики
Наш опрос
Оцените свой учебный год
Всего ответов: 92
Статистика

Онлайн всего: 1
Гостей: 1
Пользователей: 0
Форма входа

Поиск
Внимание
  • Телефон доверия:
  • 8(4112) 421028
  • 8(495) 1046838
  • Сунтарский улус 22226
  • "Горячая линия" ЕГЭ:
  • 8(4112)421046
  • "Горячая линия" ОГЭ:
  • 8(4112)421048
  • 8(495) 9848919
  • Календарь
    «  Декабрь 2023  »
    ПнВтСрЧтПтСбВс
        123
    45678910
    11121314151617
    18192021222324
    25262728293031
    Главная » 2023 » Декабрь » 26 » Руф Егорович Николаев
    09:36
    Руф Егорович Николаев
    Байыаннай дьайыыга баҕа өттүнэн тылланан 
    барыы эр санаа туоһута

         
      Руф  Егорович Николаев,  СВО кыттыылааҕа, орто дойду олоҕуттан арахсыбыта 2024 сыл  тохсунньу ый 12 күнүгэр  биир сылын туолар. Анал байыаннай дьайыыга, баҕа өттүнэн тылланан, 2022 сыл күһүнүгэр,  Дьокуускай куорат военкоматын нөҥүө барбыта. Ыытымаары гыммыттарын, дьаныһан туран туруорсан, санаатын толорбута. Эрдэ хаста да төхтүрүйэн көрдөспүтүн военкоматтар аккаастаабыттар. Элбэх оҕолоох, биэс уон сааһын ааспыт киһини, военкомат үлэһиттэрэ ыытыахтарын баҕарбатахтарын киһи эмиэ өйдүүр.  Руф военкоматтар аккаастаабыттарын кэннэ, куоракка СВО-ҕа дьону хомуйар  пуун аадырыһын балтыттан Ларисаттан туоһуласпыт. Ону туохха наадыйдыҥ диэн ыйыппытыгар, кэлин билиэххит диэн эппиэттээбит. Ол аата Руф байыаннай дьайыыга кытта барарга эрдэттэн бигэтик быһаарыммыт уонна  ол санаатын дьонуттан кистээн сылдьыбыт эбит. Балаҕан ыйыгар дойду үрдүнэн мобилизация биллэриллибитигэр,  Руф өссө төгүл военкомакка баран эмиэ ыыталларыгар хаттаан туруорсубут. Бу сырыыга  байыаннай киниискэтигэр "снайпер-стрелок” диэн суруктааҕа быһаарар оруолу ылбыта уонна кинини "Боотур” этэрээт састаабыгар киллэрбиттэрэ. Алтынньы ыйга куоракка баар "Боотур” базатыгар анал бэлэмнэниини ааһан, сэтинньи ый үһүс күнүгэр Дьокуускайтан көппүтэ.
     Хабаровскайтан суһаллык  Ростов на Дону куоракка, онтон үргүлдьү  Луганскайга баар байыаннай чааска тиийбиттэр. Дойдуларыгар анал бэлэми барбыт этэрээти, сэтинньи 11 күнүгэр ”Барс-2” састаабыгар киллэрэр туһунан байыаннай чаас хамандьыырын бирикээһэ тахсыбыт. Рядовой Николаев Руф  "Барс- 2”  этэрээт бастакы ротатын иккис группатыгар "стрелок- помощник гранатометчика” диэн дуоһунаска анаммытын туһунан бирикээс суруллубут. Уонна  ити күн Руф  18463 нүөмэрдээх контракка илии баттаабыт. Онон Руф санаабыт санаатын толорон, баҕа өттүнэн, Украина нацистарын утары, Луганскай республика территориятыгар анал байыаннай дьайыыга, ахсынньы ый бүтэһигэр дылы кыттыыны ылбыта. Ханнык хайысхаҕа байыаннай дьайыыларга хайдах кыттыыны ылбытын толору суруйар билигин кыаллыбата өйдөнөр. Эйэлээх кэм кэллэҕинэ эрэ суруллуон сөп курдук. Бирикээһэ тахсыбыт, контракка илии баттаспыт байыаннай чааһын турбут сирэ, нүөмэрэ биллэр. Кэлин бииргэ сылдьыбыт табаарыһа дьонун кытта сибээскэ тахса сылдьыбыта, онон ити киһи сиһилии кэпсииригэр эмиэ эрэл баар. Контрагын болдьоҕо туолан, саҥа 2023 сылы көрсөр  бырааһынньык иннигэр, үс буолан кылгас болдьохтоох уоппускаҕа Воронеж куоракка тахсыбыттар. Табаарыһа Перевозчиков Александр кэпсээбитинэн  Руф дойдум ыраах, онон Сахам сиригэр барбакка, мантан байыаннай дьайыыга салгыы кытта  төттөрү барыам диэбит. Саҥа контракт түһэрсэн өссө да салгыы байыаннай дьайыыга кыттар баҕалааҕын кэпсээбит.  Ол гынан баран ити баҕа санаата кыайан туолбатаҕа. Уоппуската бүтэн,  төттөрү бараары сылдьан, 2023 сыл Тохсунньу 12 күнүгэр күрүлүүр күнүс, олус хомолтолоохтук, Руф сырдык тыына быстыбыт. Дьыаланы сэлиэстийэлээбит, суукка тириэрдибит следователь Руф дьонугар телефонунан кэпсээбитигэр уонна суут боротокуолугар олоҕуран, дьыала ис хоһоонун хайдах баарынан кылгастык тириэрдэр наада курдук. Ити алдьархай буолбут күнүгэр күнүс,  түспүт дьиэлэригэр, эбиэт буһарына сылдьаннар, бииргэ кэлбит Чечня сэриитигэр сылдьыбыт киһитиниин  мөккүспүттэр. Чечняҕа буолбут, Украинаҕа бара турар сэриилэр суолталарын араастаһыыларыгар  биир санааҕа кэлбэтэхтэр. Икки сэриигэ сылдьыбыт, майгыта-сигилитэ, хаана  алдьаммыт киһи кыйахаммытын кыайан туттумматах. Ити курдук Руф сэрии хонуутугар буолбакка, уоппускатын бириэмэтигэр, Воронеж куоракка хомолтолоохтук орто дойду олоҕуттан арахсыбыта. Ити быстах өлүү, Руф  дьиҥ бэйэтин өйүнэн-санаатынан, суобаһынан салайтаран, дойдуга үөскээбит быһыыны-майгыны сөпкө сыаналаан, баҕа өттүнэн тылланан СВО-ҕа барбытын, онно инники күөҥҥэ сылдьыбытын, хайа да өттүнэн намтатар кыаҕа суоҕун бары өйдүүбүт. Кини  бэйэтин тус холобурунан дойдутугар  бэриниилээҕин дьыаланан дакаастаабыта ыччакка үтүө холобур буолар дии саныыбыт. Онон Руф Егорович аата дьонугар-сэргэтигэр, биир дойдулаахтарыгар, оҕолоругар киэн тутта ааттаныахтаах, кини туһунан үтүө өйдөбүл үйэлэргэ хаалыахтаах. Быйыл күһүн эдьиийэ Люция Егоровна, күтүөтэ Юрий Николаевич, балта Лариса Григорьевна, уола Эрсаан Воронеж куоракка Руф көмүллэн сытар сиригэр хаартыскалаах, суруктаах-бичиктээх мраморнай  памятник туруоран, ийэтин, бииргэ төрөөбүттэрин, оҕолорун, чугас аймахтарын ааттарыттан веноктары уурдулар, тимир ограданан уҥуоҕун эргийдилэр.  
    Сахалыы сиэри-туому тутуһан уҥуоҕар төрөөбүт дойдутун буоруттан илдьэн кутан, алаадьы астаан ууран, уолларыгар үйэлэргэ сүппэт кэриэстэбил  бэлиэтин оҥорон кэллилэр. Онон төһө да атын туора дойду буоругар хараллан сыттар, Руф дууһата уоскуйбута, дьылҕа хаан тыйыс ыйааҕын ылыммыта буолуо дии саныыбыт.
               Руф 1970 сыл, олунньу ый 4 күнүгэр Тэҥкэҕэ күн сирин көрбүтэ. Эдьиийдэрин Лена, Люция, убайын Гоша кэнниттэн төрдүс оҕонон төрөөбүтэ. Кини күн сирин көрүөн иннинэ, аҕата Егор Данилович Егоров олох эдэр сааһыгар олус соһуччу,  сүрдээх хомолтолоохтук орто дойду олоҕуттан арахсыбыта. Онон Руф аҕа амарах тапталын, олоххо такайыытын билбэккэ  улааппыта. Ийэлэрэ Ольга Руфовна биэс оҕону соҕотоҕун көрөн-харайан, үөрэттэрэн, үлэһит дьон оҥортоото. Кэргэнэ суох буолбутун кэннэ Ольга оҕолорун үөрэттэрээри Тэҥкэттэн Сардаҥаҕа көһөн кэлбитэ. Ийэлэрэ үлэлиир буолан, Руф олох кыратыттан дьааһыла онтон детсад иитиллээччитэ буолбута.  Руф маҥнай утаа дьааһыланы сөбүлээбэккэ ытаан-соҥоон хаалар этэ диэн ийэтэ ахтар. Урут оҕону оҕо тэрилтэтигэр бэнидиэнньик сарсыарда аҕалан биэрэн баран, бээтинсэ киэһэ эрэ ылар бэрээдэк баар этэ. Онон оҕолор кыраларыгар  дьиэлэриттэн, төрөппүттэриттэн нэдиэлэ кэриҥэ туспа сылдьалларын сөбүлээбэт этилэр. Кэлин үөрэнэн Руф детсадыгар олус сөбүлээн сылдьар буолбут. Детсад миинэ үчүгэй, өссө үүт миинэ буһараллар диэн ийэтигэр кэпсиир эбит. Сэбиэдиссэй Анна Васильевна Алексеева, ньээньэ  Докторова Аана оҕолорго ийэлии истиҥ сыһыаннарын элбэх оҕо, төрөппүттэр  билиҥҥээҥҥэ дылы махтана саныыр буолуохтаахтар. Руф оскуолаҕа үчүгэйдик үөрэммитэ. 
    Ийэлэрэ чиэппэр түмүгүнэн үстэммит оҕону оскуолаҕа ыытыллар саҥа дьыл бырааһынньыгар сырытыннарбат бэрээдэги олохтообута. Бу ирдэбили кыайан толорбокко Руф биирдэ эрэ оскуола бырааһынньыгыттан маппыта. Ол кэнниттэн оскуоланы бүтэриэр дылы үчүгэйдик үөрэнэн, биир да үс сыаната суох ситии-хотуу аттестатын илиитигэр туппута. Оскуолаҕа үөрэнэр сылларыгар бэрээдэги кэспэт, көрсүө-сэмэй майгылааҕа. Аҕатын курдук улахан уҥуохтаах доруобай көрүҥнээҕэ эрээри, дьаныһан туран спордунан күүскэ дьарыктамматаҕа. Арай шахмакка оонньуурун олус сөбүлүүрэ, үлэһит буолан баран нэһилиэккэ ыытыллар күрэхтэһиилэргэ  үөрэ-көтө кыттара.
     Бордоҥ орто оскуолатыгар ыытыллар производственнай үөрэхтээһиҥҥэ уолаттар трактороведенияҕа, кыргыттар мастер машинного доения диэн идэлэргэ үөрэммиттэрэ. Руф тоҕо эрэ мастер машинного доения диэн идэҕэ үөрэммитэ уонна оператор машинного доения диэн удостоверениялаах оскуоланы  бүтэрбитэ. Кыра эрдэҕиттэн дьиэ үлэтигэр сыстаҕас, дьонугар көмө киһитэ буоларга дьулуһара. Убайа Гоша хайыппыт маһын хайдахтаах да тымныыга, соруттарыыта суох салаасканан таһан күүлэҕэ кыстаан кээһэрэ. Кыра балтын Ларисаны киинэҕэ, буолар концертарга барытыгар илдьэ сылдьара. Ийэтигэр олус истиҥ сыһыаннааҕа, күлэ-үөрэ элбэхтик ону-маны кэпсиирэ. Элбэх табаарыстардааҕа.
              Уол оҕо буолан, дойдутугар ытык иэһин төлөөн, Чукоткаҕа икки сыл аармыйаҕа сулууспалаан кэлбитэ. 
    Сулууспатыттан эт-сиин, өй-санаа өттүнэн ситэн-хотон, элбэҕи билэн-көрөн сайдан кэлбитэ. Анал орто үөрэххэ үөрэнэн телемастер, электрик, суоппар идэлэрин ылбыта. Оскуолаҕа ылбыт идэтинэн совхозка сүөһү көрүүтүгэр үлэлээбитэ. Фермаҕа үчүгэй көрдөрүүлээх  үлэтин иһин, Руфка  "Сунтаар, Бордоҥ сопхуостар 50 сыллара”  үбүлүөйүнэй анал знагы биэрбиттэрэ. Бордоҥнооҕу баһаарынай чааска суоппар байыаһынан кэккэ сылларга ситиһиилээхтик сулууспалаабыта. Үлэтигэр эппиэтинэстээх, баһаарынай массыынатын араас ыксаллаах түгэннэргэ куруутун бэлэм тутар байыас быһыытынан бэйэтин көрдөрбүтэ.  Үчүгэй бэриниилээх үлэтин иһин   "Россия баһаарынай чааһын”  үбүлүөйүнэй бэлиэтинэн наҕараадаламмыта.
       

     Руф оскуолаҕа бииргэ үөрэммит кыыһыныын Герасимова Дашалыын холбоһон ыал буолбуттара. Даша элбэх оҕолоох үлэһит дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүт  буолан үлэни кыайар-хотор, сатыыр,  дьаһахтаах ыал ийэтэ. Руфтуун аҕыс оҕону төрөтөн, Сардаҥаҕа икки этээстээх дьиэ туттан быр- бааччы ыал буолан олорбуттара. " Олох олоруу сибэккилээх хонууну туорааһын буолбат” диэн этии оруннааҕа дьиҥ олоххо баар буолар эбит.
    Араас өйдөммөт да, өйдөспөт да түгэннэр кэргэнниилэргэ баар буолаллара олоххо баар көстүүлэр. Ону бириэмэтигэр икки өттүттэн сөпкө быһаарсан, өйдөһөн, салгыы бииргэ олорор кыаҕы, Руфтаах Даша кыайан булбакка икки аҥыы барбыттара. Руф кэргэниттэн, оҕолоруттан арахсыыта, кини дууһатыгар төһөлөөх ыараханнык охсубутун, бэйэтэ эрэ билэн илдьэ бардаҕа. Билигин ким буруйдааҕын, ким сөпкө гыммытын быһаарсар бириэмэ буолбатаҕын бары да өйдүөхтээхпит. Руф бэйэтинэн тылланан, Украинаҕа байыаннай дьайыыга баран кыттыыта кини эр киһи, ыал аҕатын быһыытынан дойдутугар бэриниилээҕин, оҕолорун инникилэрин туһугар эппиэтинэстээҕин көрдөрөр.   Байыаннай дьайыыга кыттыы бары өттүнэн ыарахаттардааҕын, тус олоҕор кутталлааҕын билэ-билэ, киһи дуу кии дуу буолара биллибэт сиригэр, баҕа өттүнэн барыы тустаахтан кытаанах санааны , хорсун быһаарыныыны эрэйбитэ биллэр. Руф маны барытын өйдөөн туран баҕа өттүнэн тылланан барыыта, кини эр санаалааҕын, кыра эрдэҕиттэн патриоттуу өйгө-санааҕа иитиллибитин,  дойдутун иннигэр ытык иэһин толорбутун курдук сыаналаныахтаах. Онон Руф Егорович Николаев аата, кини туһунан үтүө өйдөбүл дьонугар-сэргэтигэр, оҕолоругар, сиэннэригэр, кэлэр кэнчээри ыччакка өр сылларга ахтылла туруохтаах. Ким да умнуллубат, туох да умнуллубат!

           Ийэтэ Ольга Руфовна, бииргэ төрөөбүттэрэ, чугас аймахтара.
              

    Просмотров: 298 | Добавил: Бордон | Рейтинг: 5.0/1
    Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
    [ Регистрация | Вход ]