12:20 Софья Андреевна ГУРИНОВА |
Тыыл, үлэ ветерана Софья Андреевна ГУРИНОВА: 1935 с. Тэҥкэ нэһилиэгэр төрөөбүтүм. Ийэм миигин оҕолоноору өлөн аҕам аймаҕар Гуринова Александра Дмитриевнаҕа иитиллибитим. Кыра эрдэхпиттэн кинини батыһа сылдьан ынах ыан, ньирэй көрөн үлэлээн улааппытым. Эдьиийим кэргэн тахсан Бордоҥ нэһилиэгэр көһөн кэлбиппит. Манна Арҕаа Бэрэҕэ Мария Степановнаны кытта. ньирэй көрсүбүтүм Колхозка үлэбин 1952 с. Киирэп ыанньык ферматыгар ыанньыксытынан саҕалаабытым. Онно ыанньыксытынан Маппарова Ф.И., Петрова М.С., Мартынова М.Г. о.д.а. үлэлииллэрэ. Нээлбиктэ учаастагар ыччат-комсомольскай ферма тэриллибитигэр эдьиийим Дарья Андреевналыын онно көһөн барбыппыт. Биригэдьииринэн Алексеев Иннокентий Григорьевич үлэлиир этэ. Ол кэмҥэ ыанньыксыт ынаҕа төрөөтөҕүнэ ньирэйин бэйэтэ көрөрө, күһүн хотон сыбыырбыт, кыһын ынах сааҕын хотонтон соһон таһааран балбаахтыырбыт, ынахтарбытын ойбоҥҥо үүрэн илдьэн уулатар этибит. Биирдии киһи 15-20 ынаҕы көрөрө. Нээлбиктэ ферматыгар 1956 с. сааһыгар көйөрбөнү паарынан үрдэрэр буолбуттара. Ынах үүтэ сылаас көйөрбө сиэн эбиллибитэ. Мин 1956 с. түмүгүнэн хас биирдии ынахтан 1000 киилэ үүтү ыан Бордоҥ нэһилиэгэр бастыҥ көрдөрүүлэммитим. Саха АССР Верховнай сэбиэтин бочуотунай грамотатынан наҕараадаламмытым. 1956 с. Нээлбиктэҕэ Сидоров Иван Арьяновичтыын ыал буолбуппут. 1957 сыллаахха Бордоҥҥо көһөн кэлэн, фермаҕа үлэбин саҕалаабытым.
Фермаҕа 1980 с. диэри үлэлээбитим. Онтон 1980-88 с. пенсияҕа тахсыахпар диэри «Бордоҥ” совхозка гаражка уонна киин өрөмүөннүүр мастарыскыайга остуораһынан үлэлээбитим. Кыһыннары-сайыннары гараж, мастарыскыай бөҕүн-сыыһын, бадараанын хомуйар этим. Кыһын киэҥ баҕайы территория хаарын күрдьэрим, кэргэним, улахан уолум Виктор көмөлөһөн абырыыр этилэр. Биирдэ массыына турар гараһын хомуйа сылдьан Данилов В.Е. массыынатын аттыгар муннукка умса түһэн олорорун көрөн дьоҥҥо тыллаан быыһаан турабын. 1988 с. пенсияҕа тахсан бочуоттаах сынньалаҥҥа олоробун. Кэргэмминиин уон оҕону төрөтөн, герой ийэбин. Оҕолорбун, дьиэбин-уоппун көрөрбөр эдьиийим, оҕолорум эбэлэрэ Гуринова Александра Дмитриевна өлүөр диэри көмөтө улахан этэ. Билигин 21 сиэннээхпит, 10- тан тахса хос сиэннэрдээхпит.
Петр Николаевич Степанов ахтыыта: Биһиги, Бордоҥ совхоз салайааччылара уонна специалистара Софья Андреевнаны ытыктыыр, убаастыыр этибит. Кини өлэлии- хамсыы сылдьарын кердөххө чиҥ- чаҥ кытаанах туттуулааҕа, күннээҕи үлэтин барытын чөкөтөн барар үгэстээҕэ. Кини олох эдэр эрдэҕиттэн, сүөһү иитиитин курдук кытаанах үлэттэн илиитин араарбакка үлэлээбитэ. Кини Жданов аатынан бөдөҥсүйүү колхозка аан бастакыннан биирдии ыанар ынахтан 1000,0 кг. үүтү ыабыт өлбөт- сүппэт өҥөлөөх.Кини көрөр сүөһүлэрэ мэлдьи эмис- тамыс, сырдык- ыраас буолаллара, үгүс элбэх айдаана- саҥата суох үлэлиирэ, колхоз да совхоз да эрдэҕинэ. Сүөһү иитиитигэр бастыҥ олоххо киллэриигэ актыыбынайдык үлэлээбитэ. Софья Андреевна Жданов аатынан колхоз Сунтаар, Бордоҥ совхозтар биир бастыҥ ыанньыксыттара, сүөһү иитиитин үрдүк кылаастаах маастара этэ. Бу хаһаайыстыбалар сайдыыларыгар бэйэтин кылаатын киллэрсибит дьоннортон биирдэстэрэ буолар. Бордоҥ совхозтан Владимир Африканович Михайлов Үлэ Геройа буолан тахсарыгар үтүөтэ- өҥөтө улахан диэн тоһоҕолоон бэлиэтиибин. Софья Андреевна Иван Арьяновичтыын 60-н тахса сыл устатыгар дьоллоохтук олорон аастылар. Күн сирин көрдөрбүт оҕолоро, сиэннэрэ, хос сиэннэрэ ыал буолан сайда, тэнийэ туруохтарыгар, төрөппүттэрин үтүө холобурдарыгар үлэһит үтүөтэ, дьоллоох- соргулаах олохтоох буолуохтарыгар саарбахтаабаппыт. Олох салҕанар… Софья Андреевна пятилеткаларга бастакыннан элбэх наҕараадалары ылар чиэскэ тиксибитэ Саха АССР Верховнай Советын Бочуотунай Грамотата кини үлэтигэр үрдүк ситиһиилэри ситиспитин туоһута буолар. Софья Андреевна таһаарыылаах үлэтин оройуон, Республика хаһыаттара киэҥник сырдаппыттара. Кини курдук үлэһиттэр баар буоланнар Бордоҥ совхоз 25 сыллаах Государственнай былааннарын толорбуттара уонна аһара бараннар колхоз, совхоз ситиһиилэрэ кини аатын кытары ыкса сибээстээхтэр. Коммунистическай үлэ ударнига, Герой- ийэ, Бордоҥ нэһилиэгин Бочуоттаах олохтооҕо, үлэ- тыыл ветерана, сырдык- кэрэ дууһалаах ийэ, эбээ, хос эбээ үтүөкэннээх олоҕун суола умнуллуо суоҕа, бу дойдуга кэлбит аналын барытын толорон барбытын күн сирин көрдөрбүт оҕолоро чиэстээхтик салҕыы илдьэ сылдьыахтара диэн эрэнэбин. Ахтыыны суруйда Саха АССР үтүөлээх ветеринарнай бырааһа, урукку Бордоҥ совхоз директора Степанов Петр Николаевич алтынньы ый 2019 сыл.
|
|
|
