|
Тыл
түһүлгэтэ-сахалыы үөрэтии тула санаа атастаһыы
Сахалыы үөрэтиини киэҥник өйдөөн, хас биирдии
киһи санааҕытын сайа этэргитин
күүтэбит. Онуоха маннык сүрүн хайысха баар буолуон сөп диэн бэлиэтиир тоҕоостоох:
- сахалыы үөрэтии кыһалҕата, инники кэскилэ
(ахсаан, физика, биология, география, о.д.а.)
- үөрэнэр хомуурунньук, кинигэ, айар тэтэрээт, о.д.а. сахалыы тахсарын салгыы
сайыннарыы;
- Саха сиригэр ааҕыы культуратын
сайыннарыы;
- ылбыт билиини тургутуу саҥалыы
тыына.
Кэпсэтиигэ кыттааччылар, ким буоларгытын, хантан (ханнык оскуоланый?
нэһилиэгий? куоратый?) кыттаргытын суруйаргытын умнумаҥ.
 Тыл түһүлгэтэ-сахалыы
үөрэтии тула санаа атастаһыы. - Могул- Сахалыы үөрэтии кэнники уонунан
сылларга улахан кыһалҕалаах боппуруоска кубулуйда.
Тоҕо?
Биллэн турар сүрүн биричиинэ Россия үөрэххэ министиэристибэтин ТӨРҮКҮ
СЫЫҺА политиката буолар. Онно биһиги министиэристибэбит сөптөөх дьаһаныыны
кыайан оҥорбот.
Киин салалта саҥаттан саҥа дьаһаныылары
реформа диэн ааттаан киллэрэ турар. Ол аайы программалар, учебниктар
уларыйаллар. Онно икки тыллаах республика кыайан эппиэттэспэт.
Дьэ ити түмүгэр Я. А. Коменскай "Улуу дидактикатын" ирдэбиллэрэ
төрдүттэн кэһиллэллэр.
Улуу педагог УШИНСКАЙ -"ТӨРӨӨБҮТ ТЫЛЫНАН ҮӨРЭТИИ 1 сыла 40 сыл устата
АТЫН ТЫЛЫНАН үөрэтиигэ тэҥнээх!" - диэн өйдөтөн этиитэ тосту туора кэһиллэр.
Онон этэбин БУ УЛУУ дьон ИРДЭБИЛЛЭРИН ТУТУҺУОХХА диэн. -
- шрифт - Федоров
- Федоров Валерий Дмитриевич
информатика учуутала Бордоҥ орто оскуолата
Сунтаар улууһа
Сахалыы буукубалары компьютерга суруйарга биир стандарт оҥоһуллара буоллар.
Билигиҥҥи бааллар
интернетка барытыгар үлэлиир буолбатахтар, онон тупсарыы ситэри үлэ наада.
Windows 7 сахалыы суруйар, ону кытта ситимниир буоллар үчүгэй буолуо этэ -
- саха тылын учебнига - Lisikka
- Дорооболорун. бу
5,6,7,8,9 кылааска уерэтиллэр учебниктар сурдээх ыарахаттар. о5о
ейдуурунээ5эр бэйэм, 2-3 чаас аа5ан-уерэтэн эрэ баран ейдуубун. 70-80
сыллардаа5ы учебниктар методикалара быдан ордук курдук эьиги
санаа5ытыгар?
-
- Эбэн этии - Мария
- Саха тылын
учебниктарыгар эрчиллиилэрэ олус а5ыйах. Эбии материалга пособиелар
суохтар. 8-9 кылаас учебнига уерэтэргэ табыгаьа суох, эрчиллиилэргэ
да5аны, тиэмэни уерэтэргэ да5аны урукку Неустроев учебнигын эбии
туьанабыт. Тус-туспа кылааьынан (8, 9)учебник тахсыан наада.
-
- Эбэн этии -
Elizaveta_Egorovna
- Барыгытыгар эҕэрдэ! Бары
суруллубукка сөбүлэһэбин. Ханнык баҕарар омук төрөөбүт тылынан атын науканы
кэбэҕэстик ылынарын
билэбит эрээри.биһиги тоҕо ситэ-хото туһанан испэппитий? Маны
И.Шамаев оскуолата дакаастаабыта ыраатта дии.
-
- Тылы туттуу -
Elizaveta_Egorovna
- Тэлэбииһэр,
араадьыйа биэриилэригэр кыттар дьон,оннооҕор
кэриспэндиэннэр тылларын сыыһа тутталлара үгүс, ордук ахсаан ааты,
түһүк сыһыарыыларын туттууга , киирии тыллары кыбытыыга. Дапсы
араадьыйаҕа биэриитин
курдук тэлэбииһэргэ эмиэ киллэриэххэ сөп этэ.
-
- БКЭ -
Elizaveta_Egorovna
 - БКЭ киириитин
биһириибин эрээри, нуучча тылын БКЭ-тигэр бэлэмнэнэр курдук анал
пособия наада. Дьиҥинэн атын предметтэри кытта тэҥҥэ киирбитэ
буоллар...Иккис иҥнэр
төрүөппүт,арааһа,салгыы БКЭ-ни туттарбыт оҕо ханна
барар.Мин санаабар, БКЭ-тигэр нууччаны эбэтэр саханы туттарарын талыан
наада, салгыы республика иһигэр ханнык баҕарар үөрэххэ
киириэн сөп этэ.
-
- БКЭ - Учуутал
- онтон нууча
тылын туттарбыт о5о ханна барар?! Саха Республикатыгар баар уерэхтэргэ
барытыгар саха тылын БКЭ баар буолла5ына барар сирэ элбиир...
- Сахаларга -
Elizaveta_Egorovna
- Сахалар тоҕо аҕыйахпытый? Тоҕо кыттан
испэккитий? Көхтөөхтүк кыттаргытыгар ыҥырабын!
- Электроннай хаһыаттар - Федоров
- Сахалыы тыллаах
хаһыаттар электроннай версиялара тахсара буоллар, бу почта бытааннык
сылдьар кэмигэр үчүгэй буолуо этэ. Электроннай версияны
эмиэ суруттараҕын, хаһыат
бэчээттэммит күнүгэр сайтан кодунан киирэн ааҕаҕын. Холобур
"Эдэр саас", "Дьулурҕан" саҕалыан сөп этэ. Оннук холобур
"Информатика" сурунаала баар.
Валерий Дмитриевич
- Ууммут утуе кунунэн - Марина
- убаастабыллаах форму кыттыылаахтара.
Атамай орто оскуолата Горнай улууьа.
1. Саха тылын атын предметтэри кытта тэццэ тутар сыаллаах буоллахпытына,
саха тылын БКЭ быьыытынан то5о о5о барыта туттарарын ситиспэппитий? Кини
нуучча да тылынан сацарар о5о буоллун Саха сиригэр олорорун быьыытынан
сахалыы сатаан сацарыахтаах... Ол инниттэн Саха сирин оскуолалара бары БКЭ
саха тылыгар туттарыахтаахпыт.
2. Саха литературатын 8 кылаас учебнигынан улэлииргэ ыарахан. Василиса
Романовналаах бу учебнигы бэйэ5ит керен сацардан биэрэргит наада. -
- Приоритетность - Учуутал
- Саха тылын предметэ хамнас
аа5ыытыгар приоритетноьа 3-с категориялаах. Нуучча тыла, математика 1-кы,
атын ЕГЭ-лээх предметтэр 2-с. Дьицинэн саха тылын ханнык категория5а
киллэрэллэрэ оскуола бэйэтин компетенцията диэххит... Ол гынан баран,
оскуола ЕГЭ-ни туттарар эрэ предметтэргэ ордук бол5омтотун уурар
буолла5ына... То5о саха тылбытын сайыннарыахха диэн куустээх тыллар
кэннилэригэр саха тылын учууталлара кулуккэ туран хаалыахтаахпытый? Биьиги
саха тылын учууталлара, мин кердехпунэ, бэйэбит бэйэбитигэр эрэ сылдьар
курдукпут.
|
